27 Haziran 2008 Cuma

Mouchette ve Rosetta

Mouchette Rosetta'nin bana Mouchette'i (1967) animsattigina daha once deginmistim. Bunun uzerine bu hatirlamanin ne kadar yerinde oldugunu gorebilmek icin Mouchette'i yeniden izledim. Hicbir direnme olanagi olmayan Rosetta'nin aksine, fakirligin disinda alkolik babasi, hasta annesi ve yeni dogmus kardesiyle de ugrasmak zorunda olan Mouchette, hoc olmazsa onu cevreleyen sistemde bir catlak ses cikararak, o isleyisin kusursuzlugunu bozan bir ciban basi olmaya calisarak direniyor. Okul korosunda sesi yeterli oldugu halde ve kotu muameleyle karsilasacagini bilerek detone sesler cikarmasi, sinifa girerken ayaklarini yere vurmasi, okul cikisinda, kendisini hor goren arkadaslarinin temiz onluklerine toprak/ camur atmasi kendine kucuk direnme alanlari yaratabildigini, isleyen duzenin ritmini bozmayi hayata tutunabilmenin bir yolu olarak gordugunu soyluyor. Ne var ki, Mouchette'in yasama alani bununla sinirli. Gelecegine dair hicbir umudu yok. Okulda detone oldugu, ama Arsène'le barakada gecirmek zorunda kaldigi gece Arsène'in gecirdigi sara nobeti sirasinda soyledigi sarkinin da umuttan soz ettigini bir Fransiz arkadasimin yardimiyla ogrenmis oldum.

Sarkinin sozleri soyle:

Esperer plus d'esperance/ oh jolies colombes/ en montrant le ciel immense/ le fond de l'horizon/ 3 jours et je vous donne un monde a vous qui n'avait plus d'espoir/ sur l'immensite profonde/ ses yeux s'ouvraient pour le voir

Google Translate'e guvenecek olursak sozlerin Ingilizce cevirisi de soyle:

Hoping more hope/ oh pretty doves/ showing the immense sky/ the merits of the horizon/ 3 days and I'll give you a world that has had more hope/ on the immense deep/ his eyes opened to view

Arkadasimin daha once hic duymadigi, soyledigine gore oldukca umutsuz bir sarki bu. Ingilizce ceviri bile bu umutsuzlugu yeterince yansitamiyorken bir de ben bu sozleri Ingilizcesinden Turkce'ye cevirmeye calismayacagim.

Mouchette

Yagmurda camura batip ayakkabisini kaybeden Mouchette'le, annesi tarafindan avlandigi batakliga itildiginde kurtulabilmek icin ayakkabilarindan olan Rosetta'yi birbirine benzetmek icin fazla cabalamaya gerek yok. Ustelik Mouchette'in ilk intihar girisimi de Rosetta'nin tek intihar girisimi gibi basarisizlikla sonuclanmiyor mu? Kisaca intihar bile edemeyen, intihar etmesi bile luks olan iki kader ortagindan soz ediyoruz. Ancak, Bresson'un bu kasvetli filmi can acitici bir caresizlikle bitirmeyi tercih etmesinin aksine Dardenne Kardesler Rosetta'yi umutlu bir gelecege bakarken birakiyorlar. Neredeyse, bastan sona (1967'de Cannes Film Festivali'nde Altin Palmiye adayi olan) Mouchette'e bir nazire olan (ve kendisi de 1999 yilinda Altin Palmiye'yi kucaklayan) Rosetta, onun aksine yine kendisi gibi bir iscinin uzattigi eli tutan kahramanin degisen hayatinin baslangiciyla sonuclaniyor.

Mouchette

Kendilerine dayatilmis cikissiz dunyaya karsi butun gucleriyle mucadele eden 14 yasindaki Mouchette'i de issiz Rosetta'yi da cok seviyoruz. Bu sevgi, yalnizca onlarin yilmaz mucadelesinden dolayi degil. Bu mucadeleyi verirken icinde yasadiklari sistemin karakterini de bizlere butun gercekligiyle yansitabilmelerinden, bir ciban basi olmayi basarabilmelerinden.

  • Mouchette
  • Yonetmen: Robert Bresson
  • Senaryo: Georges Bernanos, Robert Bresson
  • Yil: 1967
  •